Пяць гадоў без волі. І амаль тры — без вестак.

31 траўня 2020 года быў затрыманы Мікалай Статкевіч — лідар партыі “Народная Грамада”, ветэран руху за свабоду, палітвязень, чалавек прынцыпу і годнасці. Яго арыштавалі па дарозе на перадвыбарчы пікет ля Камароўскага рынку ў Мінску. Спачатку асудзілі на 15 сутак за ўдзел у несанкцыянаванай акцыі, але на волю ён так і не выйшаў. Бо супраць яго распачалі крымінальную справу за арганізацыю масавых беспарадкаў.

У снежні 2021-га Мікалая Статкевіча асудзілі на 14 гадоў калоніі асаблівага рэжыму. Гэта адзіны палітвязень Беларусі, асуджаны менавіта да асаблівага рэжыму. Падчас абвяшчэння прысуду ён выкрыкнуў: «Жыве Беларусь!». Сёння Мікалай адбывае пакаранне ў Глыбоцкай калоніі. Але ўжо 27 месяцаў — з лютага 2023 года — пра яго няма ніякіх вестак.

Яго лісты не даходзяць. Да яго не пускаюць адваката. Яго родныя не атрымліваюць ніводнай інфармацыі пра яго здароўе. Улада зрабіла ўсё, каб ізаляваць яго ад свету — не толькі фізічна, але і інфармацыйна. Але мы не забудзем. Мы не маўчым.

Мікалай Статкевіч — сімвал барацьбы і мужнасці. Ён быў з намі ў самыя цяжкія гады, і сёння наш абавязак — быць з ім. Патрабаваць праўды, інфармацыі, допуску адваката, а найперш — неадкладнага вызвалення.

Свабоду Мікалаю Статкевічу!
Свабоду ўсім палітвязням!

Напрыканцы траўня ў Стамбуле Мікалая Статкевіча ўганаравалі прэміяй Франсіска Пенья Гомеса, які з’яўляецца сімвалам барацьбы за дэмакратыю, як, прынамсі, і сам беларускі палітык Мікалай Статкевіч.

Пра гэта ды іншае з Госцем Рацыі – выконваючым абавязкі кіраўніка партыі “Народная грамада” Яўгенам Вільскім – размаўляе карэспандэнтка Таццяна Смоткіна. https://t.me/racyja/41630

Калі культура становіцца зброяй рэжыму

Днямі праўладны лукашэнкаўскі кампазітар Яўгеній Алейнік заявіў у інтэрв’ю, што беларуская культура змянілася і больш не прыме тых, хто ў 2020 годзе стаў на бок народа. Але пра якую культуру ён гаворыць?

Пасля 2020 года беларуская культура перажыла не рэформу, а рэпрэсіі. Купалаўскі тэатр страціў вядучых актораў — яны сышлі ў знак пратэсту. Іх замянілі артысты з Расіі. У Нацыянальным оперным — тое самае: звальненні, прыніжэнні, ідэалагічны кантроль. Незалежныя арт-прасторы закрыліся.

Рэпрэсаваныя музыкі, паэты, мастакі, артысты. Хтосьці сядзіць у турме. Хтосьці з’ехаў і быў вымушаны спыніць дзейнасць. Хтосьці застаецца і маўчыць. А хтосьці проста страціў натхненне, бо натхненне не прыходзіць пад страхам.

На радыё і ТБ — песні пра «бацьку», вайсковыя маршы, прапагандысцкія гімны. У газетах і парталах — рэпартажы з канцэртаў праўладных артыстаў і агляды кніг аўтараў з лаяльнага Саюза пісьменнікаў. У кінатэатрах — фільмы пра генацыд у часы вайны (у той час, калі генацыд адбываецца цяпер — у турмах, СІЗА і калоніях). У рэгіёнах — амаль няма варыянтаў культурнага адпачынку.

Беларуская медыйная прастора вылізаная, стэрыльная і таму — агідная. Гэта не культура, а дэкарацыя. Культура без выбару, без болю, без жывых людзей. Культура, якая не адлюстроўвае жыццё, а прыкрывае гвалт.

Сапраўднае нельга стварыць пад дыктатурай. Таму ўсе гэтыя «хіты» пра «моцнага бацьку» ніколі не будуць гучаць у навушніках простых беларусаў.

Сапраўдная беларуская культура жыве — у выгнанні, у цені, у сэрцы. Яна маўчыць цяпер. Але яна вернецца. Разам з вольнай Беларуссю.